Skip to main content

3D yazıcı dünyada güncelliği artan bir konu. Türkiye’de bu alanda çeşitli çalışmalar yapıldığını görüyoruz ve3bFab de bu girişimlerden önde geleni. 3bFab Genel Müdürü Hakan Güzelgöz ile çalışmaları hakkında görüştük

Türkiye’ye ne zaman geldiniz? 3bFab’in kuruluş hikâyesini anlatır mısınız?

15 yıl yurt dışında kaldıktan sonra Türkiye’ye 5 sene önce geldim. Fransa’da üniversiteden sonra İrlanda’da finans sektöründe fon yöneticisi olarak 3 yıl çalıştım sonrada 3 yıl İrlanda’da BT sektöründe firma kurup yönettim. 3bFab 2013 Mayıs’ta kuruldu. Kurucu ortaklar olarak 3D sektörünü ve teknolojiyi yakından takip ediyorduk. Bu sektörün lider markası Makerbot ile 2012 kışında konuşmaya başladık ve Mayıs ayında distribütörlük görüşmelerinden sonra 2013 yaz aylarında 3bFab’ı kurduk. Amacımız 3D sektöründe Türkiye’de referans olup, 3D modelleme ve 3D baskıyı profesyoneller ve tüketicilere sunmak.

3bFab Genel Müdürü Hakan Güzelgöz

Tüketicinin ürün ve çözümlerinize tepkisi nasıl oldu?

Tüketicilerin tepkisi çok pozitif ve tahmin ettiklerimizin çok üstünde ve her şey hızlı gelişti. 3D yazıcılar sanayinin bütün sektörlerinde bir kullanım amacı mevcut, buna ek olarak ABD’de çok yaygın olan ve küçük çapta proje ve üretim yapan ‘Maker’ topluluğu tüketici sayısı da Türkiye’de son derece hızlı gelişiyor. Bunun yanında inşaat ve mimarî sektörde çok revaçta. Ekibimizi her ay büyütüyoruz ve 3D yazıcılar yeni bir sektör olduğu için bizimle çalışabilecek doğru kişileri seçmeye özen gösteriyoruz.

Bugüne kadar hangi objelerin üretimini gerçekleştirdiniz?

Binlerce obje baskısı yaptık. Yaptığımız objeleri 3 kategoride toplayabiliriz:

Müşterilerimizden gelen tasarımların 3D yazıcıdan yapıyoruz. Bunlar bütün sanayi sektörlerinden gelen prototip tasarımlar olabilir veya bir tasarımcıdan tasarlanmış objeler olabilir. Örneğin, elektronik parçaları oturtmak için kutular, kamyon kapı parçaları, insan büstü, mobilya modelleri, mimari maketler, makine parçaları ve sanayi parçaları gibi.

Kendimiz internette paylaşılan ilginç ve ücretsiz indirebileceğiniz objelerden yapıyoruz. Normal bir oyuncaktan tutun da çok karmaşık maketler veya eğlenceli hediyeler. Yılbaşı hediyelerimizin bir çoğunu Makerbot’ta ürettik (iPad stand, oyuncak, vazo, bardaklar, vs..)

Kendi ihtiyaçlarımızı da gerçekleştiriyoruz. Örneğin evdeki tencere tutacağının kırıldığında tasarlayıp bastık veya ofisimizdeki kalemlik gibi kırtasiye gereksinimlerimizi çıkarttık. Diğer bir örnek blog’umuzda da yayımladığımız Rabia adındaki çocuğun oyuncak bebek tamiri için tasarladığımız küçük kanat parçası.

3D yazıcı kullanımı ile her geçen gün yeni üretim şekliyle karşılaşıyoruz. Bu konuya bakışınız nasıl? Organ ve silah üretimi gibi yenilikleri etik buluyor musunuz?

‘Organ basan yazıcı’ olarak tanıtılan 3D yazıcı esasında hücreleri yan yana veya üst üste yerleştiren bir sistem. Çıkan ürün organa benzese de, henüz gerçek çalışabilen bir organın yerini alacak türden bir baskı yapılamadı. Benim etik sorusuna cevap vermem doğru olmaz, bunu yetkili kurumların cevap vermesi daha doğru olur.

Silah üretimi konusu da çok popüler bir soru. Bunu CNC tezgâhları ve tornayla da yapabilirsiniz. Şimdi gelelim 3D yazıcılar ile silah imalatına: Bunu metal yazıcılar ile yapmak isterseniz çok maliyetli olacaktır. ABD’de plastik olarak yapmaya çalışanlar oldu. Örnekler pek başarılı değildi, bir atış sonrasında dağıldı. Buna tabii ki kesinlikle karşıyız – ve bu konuda Makerbot’un arayüz yazılımında bunu engellemek için çalışmalar yapılıyor. Yazılım tarafında silah veya silaha benzeyen veriler tanımlandığında makine bunları basmıyor.

3D yazıcılar ile seri üretim yapılabilir mi?

Bu yazıcılar aslında seri üretim için uygun değildir, özellikle gereken baskı zamanı açısından göz önüne alındığında. Yıllar içinde bu hız bir nebze artabilir fakat belirli bir seviyede kalacak çünkü atılan plastik katmanlarının kuruma zamanı var – onun için 3D yazıcılarda bir ürünü 1-2 dakikada çıkarmasını beklemek doğru olmaz. Şu anda bir ürün 15 dakika ile 3-4 saat arasında çıkıyor.

Makerbot 3D Printer ile 3D baskı maliyeti nedir? Üretimde kullandığınız madde nedir?

Makerbot ile baskı maliyeti çok düşük. Çünkü, Makerbot’un kullandığı 1 Kg PLA sarf malzemesinin maliyeti 150-200 TL civarında. Makerbot’un özelliği bir ürünün görünmeyen iç kısımlarını boş basabilirsiniz. Böylece 100 gram gelen bir ürünü 10 gram gibi bir ağırlıkta üretebilirsiniz. 10 gramlık bir ürünün maliyeti 1,5 TL ve baskı esnasında herhangi bir fire olmaz.

Makerbot kullanabilmek için tasarım programı bilmek gerekir mi? Herhangi bir kolaylık sunuyor musunuz? Hangi programlarla uyumlu çalışıyor?

Hayır, tasarım programını bilmek gerekli değil. Makerbot’u şu anda ABD’de orta okullardaki öğrenciler bile kullanıyor. Herhangi bir 3 boyutlu çizimi Makerbot arayüzüne ekleyip aynı kağıt baskıda Print (yazdır) komutuna basar gibi 3D baskı yapabilirsiniz. Örneğin 150 bin adet hazır tasarımların bulunduğu www.thingiverse.com sitesindeki tasarımları bedava indirip bunları hiçbir tasarım programı bilmeden Makerbot’da 3D basabilirsiniz.

Makerbot arayüzü çizim programı değildir. Eğer kendiniz özel bir şeyler tasarlamak isterseniz, o zaman bunu bilgisayarda 3 boyutlu çizmeniz veya Makerbot Digitizer gibi 3D tarayıcı ile taramanız gerekir. Tasarım sunan birçok ücretsiz ve kolay kullanımlı Sketchup gibi tasarım programları bulunuyor.

Makerbot bütün 3D tasarım ve bilgisayar destekli tasarım (CAD) programlarına uyumlu çünkü standart 3D format olan STD ve OBJ dosyalarını kabul ediyor ve şu an bütün CAD ve 3D çizim programlarından stereolithography (STL) formatında dosya alabilirsiniz.

Günlük kullanıma uzak görünen üç boyutlu yazıcılar evlerde ne zaman yerini alır mı?

Aslında bu yönde ilerliyoruz. Bireysel tüketici 3D yazıcılar sayesinde özelleştirilmiş, kendine özel ürünler üretiyor.
Fakat benim esas üzerinde durmak istediğim 3D yazıcılar sayesinde bireylerin ufku açılıyor ve artık erişilmez olarak gördükleri üretim aşaması erişebilir oluyor. Bu başlı başına ürün geliştirmek için bir devrim. Artık ürün geliştirmek için büyük sermayelere ihtiyacınız yok.

‘3bFab uyarıyor: 3D yazıcılar seri üretim için uygun değil’ yazısı Digital Age Mart 2014 sayısında yer alıyor.